"Μπλε" Πανσέληνος

   "Μπλε" πανσέληνο θα έχουμε σήμερα το βράδυ ( 31 Αυγούστου). Θα είναι η δεύτερη πανσέληνος που θα γίνει μέσα στον ίδιο μήνα. Η πρώτη ήταν στις 2 Αυγούστου.

   Δεν είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο φαινόμενο να παρατηρούνται δύο πανσέληνοι μέσα στον ίδιο μήνα, πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για το αυγουστιάτικο φεγγάρι. Η δεύτερη πανσέληνος τον ίδιο μήνα αποκαλείται μπλε, όχι μόνο επειδή είναι ασυνήθιστη αλλά επειδή κάποτε ήταν πραγματικά μπλε. Και όχι για μια νύχτα, αλλά για χρόνια.

   "Ήταν το 1883 όταν έγινε η μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα στην Ινδονησία. Σε απόσταση 600 χιλιομέτρων μακριά, ο κόσμος άκουσε την έκρηξη σαν βολή κανονιού. Ισοδυναμούσε η έκρηξη με βόμβα ισχύος 100 μεγατόνων. Στα ανώτατα στρώματα της ατμόσφαιρας εκτινάχθηκαν χώμα και στάχτη. Τότε το φεγγάρι έγινε μπλε και ήταν τόσο σπάνιο το γαλάζιο πρόσωπο της σελήνης που αντίκριζαν οι άνθρωποι ώστε το μπλε φεγγάρι έμεινε στα χρονικά ως έκφραση ενδεικτική της έννοιας του “σχεδόν ποτέ", όπως λέει στα NEA ο διευθυντής του Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου Διονύσης Σιμόπουλος.

"Με αυτή λοιπόν την έννοια χρησιμοποιείται και η φράση "μπλε Σελήνη" για να χαρακτηρίσει την ύπαρξη δύο πανσελήνων σε έναν μήνα. 

Η δεύτερη δηλαδή πανσέληνος σε έναν μήνα ονομάζεται “μπλε Σελήνη” παρ’ όλο που ένα τέτοιο φαινόμενο, αν και ασυνήθιστο δεν είναι ιδιαίτερα σπάνιο" προσθέτει ο κ. Σιμώπουλος.

 

Λίγα λόγια ακόμα για τη "Μπλε" πανσέληνο από τη Βικιπαίδεια

   Μπλε φεγγάρι αποκαλείται μια πανσέληνος που συμβαίνει σε ασυνήθιστη χρονική στιγμή. Τα περισσότερα έτη έχουν δώδεκα πανσελήνους, τις περισσότερες φορές μια κάθε μήνα. Ωστόσο κάθε ημερολογιακό έτος περιλαμβάνει δώδεκα σεληνιακούς κύκλους και έντεκα ημέρες ακόμη. Αυτές αθροίζονται και ως αποτέχουμε ένα επιπλέον φεγγάρι, φαινόμενο που συμβαίνει κάθε 2,72 χρόνια. Διαφορετικές ερμηνείες τοποθετούν το έξτρα φεγγάρι σε διάφορες περιόδους, ωστόσο αυτή η πρόσθετη πανσέληνος αποκαλείται σε κάθε περίπτωση «μπλε φεγγάρι».

           
    Ο όρος έχει και μεταφορική σημασία, η οποία τονίζει τη σπανιότητα ενός φαινομένου. Χαρακατηριστική είναι η αγγλική έκφραση «once in a blue moon», που σημαίνει πως κάτι συμβαίνει πολύ σπάνια. Στο άλλο άκρο υπάρχει και μια πολύ κυριολεκτική σημασία καθώς ένα φεγγάρι μπορεί πράγματι να έχει χρώμα μπλε, εξαιτίας ατμοσφαιρικών διαταραχών. Πρόκειται για ένα πολύ σπάνιο φαινόμενο κατά το οποίο το φεγγάρι (όχι απαραίτητα πανσέληνος) φαίνεται στα μάτια του παρατηρητή γαλαζωπό, εξαιτίας της ύπαρξης καπνού ή μορίων σκόνης στην ατμόσφαιρα. Κάτι τέτοιο παρατηρήθηκε μετά τις δασικές πυρκαγιές στη Σουηδία και τον Καναδά το 1950 και, αξιοσημείωτα, μετά την έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα το 1883, που είχε ως επακόλουθο να εμφανίζεται το φεγγάρι μπλε για μια περίοδο δύο ετών.

Ανάμεσα στα έτη 2005 και 2015 αναμένονται τα παρακάτω μπλε φεγγάρια:

Α. Θεωρώντας μπλε φεγγάρι την τρίτη πανσέληνο σε μια εποχή τεσσάρων πανσελήνων:

19 Αυγούστου 2005

19 Μαΐου 2008

21 Νοεμβρίου 2010

21 Αυγούστου 2013

Β. Θεωρώντας μπλε φεγγάρι μια δεύτερη πανσέληνο σε οποιοδήποτε μήνα:

30 Ιουνίου 2007

31 Δεκεμβρίου 2009

31 Αυγούστου 2012

31 Ιουλίου 2015

Σημειώνεται πως το έτος 2018 (καθώς επίσης τα έτη 2037, 1961, 1942, 1999) αναμένεται μαύρο φεγγάρι (καθόλου πανσέληνος το μήνα Φεβρουάριο που είναι συντομότερος), και ως αποτέλεσμα θα υπάρξουν δυο μπλε φεγγάρια μες την ίδια χρονιά, τον Ιανουάριο και το Μάρτη.